رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مراسم گرامیداشت آیتالله مرعشی نجفی گفت: آیتالله مرعشی نجفی الگوی نقد مؤدّبانه و منصفانه برای سایر ادیبان و همچنین نمونهای عالی از ارتباط خوب حوزه و دانشگاه هستند.
به گزارش روابطعمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دکتر غلامعلی حدّاد عادل در مراسم گرامیداشت عالم خدمتگذار کتاب و کتابخوانی، حضرت آیتالله مرعشی نجفی که همزمان با دوّمین روز هفتۀ کتاب بهمیزبانی کتابخانۀ ملّی ایران برگزار شد، گفت: بهعنوان یک دانشجوی علاقهمند به کتاب و کتابخوانی، احترام فراوانی برای آیتالله مرعشی نجفی قائل هستم و در دورهای در کتابهای درسی فارسی برای دورۀ راهنمایی، مقالهای در معرفی ایشان و کتابخانۀ آیتالله مرعشی تدوین کردیم.
وی با بیان اینکه ذکر خاطرهای از آیتالله مرعشی نجفی خالی از لطف نیست، بیان کرد: این عالم وارسته در نامهای به آقای سعید نفیسی موضوعاتی بیان میکنند. این نامه که ۱۳ سال پیش منتشر شده است، با توجه به اوضاع اجتماعی و سیاسی زمان نگارش که همزمان با اوج قدرت رضاخانی در سال ۱۳۱۷ شمسی است، قابل توجّه است. در آن دوران، تقابلی بین حوزه و دانشگاه تبلیغ میشده است، سعید نفیسی از دوران دبیرستان به خارج از کشور مهاجرت کرده و تحصیلات خود را در خارج از کشور به پایان رسانده و به ایران بازگشته و یکی از پرکارترین اساتید دانشگاه تهران بودند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان کرد: این عالم وارسته در نامهای به آقای سعید نفیسی که به نوعی پرچمدار تجدّد ادبی بود و کتابی پیرامون اشعار فارسی شیخ بهایی نوشته بود، نامهای مفصّل نوشته است که سراسر ادب و احترام است. آیتالله مرعشی در بخشی از نامۀ متناسب با فصلهای کتاب، اطلاعات اضافی که نفیسی به آنها برنخورده، ذکر کردهاند و اطلاعات مفصّلی به نفیسی ارائه میکنند.
دکتر حدّاد عادل همچنین اشاره کرد: در این نامه آیتالله مرعشی به نفیسی، اطلاعاتی دربارۀ فرزندان شیخ بهایی و کتابهایی که درخصوص شیخ بهایی داشتهاند، بهتفصیل بیان کردهاند. در بخش دوم نامة آیتالله مرعشی به نفیسی اشاره شده که اسامی برخی علما در کتاب نفیسی آمده و ایشان تذکّری جدی و محترمانه به نفیسی میدهند که در مقام تاریخنویسی، برخی مطالب شایسته نبوده و حیف است قلم نویسنده (نفیسی) آلوده به برخی کلمات نسبت به علمای ذکر شده شود.
وی خاطرنشان کرد: در دوران آیتالله مرعشی، مراجع علاوه بر خصایل مشترکی که داشتند، در برخی صفات برجسته بودند و خصلت برجسته آیتالله مرعشی، فرهنگیبودن ایشان بود و در دورانی که بین حوزه و دانشگاه بدبینی ایجاد کرده بودند، با احترام فراوان و دقیق به نفیسی نامه نگاشته است.
دکتر حدّاد عادل گفت: آیتالله مرعشی علاوهبر جمعآوری کتاب، تبحّر فراوانی در مطالعه و تدقیق در کتب داشتند، چنانکه در نوشتن نامه به نفیسی، به کتب فراوانی ارجاع دادهاند که نشان از تسلط ایشان به منابع و مراجع متعدّد دارد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تصریح کرد: نکتۀ جالب توجه دربارۀ آیتالله مرعشی نجفی، اهتمام ایشان نسبت به علوم و اقداماتی است که جزو وظایف مرسوم مرجعیت نبوده است، ولی بهدلیل دغدغه ایشان مازادبر وظایف حوزوی و مرجعیت، تلاش و ممارست کردهاند.
وی افزود: در نامۀ آیتالله مرعشی به نفیسی این نکته جالب توجّه است که ایشان در مقام نقص واردکردن و مقایسه و عیارسنجی اثر نفیسی نامهنگاری نکردهاند و با ادبیاتی سرشار از خلوص و ادب نکاتی بیان کردهاند. البته همان دستانی که سعی در جداکردن حوزه و دانشگاه داشتند، اکنون نیز فعّال هستند، اما شیوۀ تعامل و ارتباط آیتالله مرعشی، درسی برای ارتباط و نزدیک کردن حوزه و دانشگاه است.
دکتر حدّاد عادل تأکید کرد: نقد منصفانه و مؤدّبانه، دیگر درسی است که از نامۀ مذکور میتوان دریافت کرد، در دهههای گذشته متأسفانه گاهی ادبیات بیادبانهای بهجای نقد عرضه شده که میتوان از شیوۀ نقد مؤدّبانه آیتالله مرعشی نجفی، درس نقد منصفانه و علمی را آموخت و بهکار بست.