اشتراکات فرهنگی، عامل وحدتبخش ملتهای منطقه
نشست تخصصی «اشتراکات فرهنگی عامل وحدتبخش ملتهای منطقه» از سلسله برنامههای جنبی غرفۀ جمهوری اسلامی ایران در سیویکمین نمایشگاه بینالمللی کتاب در دوحۀ قطر برگزار شد.
استاد موسی اسوار، عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در حاشیۀ این نمایشگاه، با اشاره به اشتراکات فرهنگی ایران و جهان عرب عنوان کرد: این وجوه مشترک حاصل مجموع تعاملات دو فرهنگ در دورههای مختلف تاریخی است. حرکات آغازین گرایش دو فرهنگ در حوزۀ ادبیات معاصر به دهۀ ۲۰ میلادی برمیگردد و نخستین کرسی زبان و ادب فارسی در سال ۱۹۲۵ میلادی در «دانشگاه فؤاد اول» در مصر تأسیس شد.
او همچنین بیان کرد: تلاشهای صورتگرفته در نیمۀ قرن بیستم، تأسیس دانشگاه «عینالشمس» و تلاش استادانی همچون «طه حسین»، «ابراهیم امین الشواربی» و «عبدالوهاب عزام» (از بنیانگذاران آموزش زبان فارسی در دانشگاههای مصر)، منجر به تربیت دانشجویانی شد که اکنون از استادان برجستة زبان و ادبیات فارسی هستند.
استاد اسوار در بخش دیگری سخنان خود اظهار کرد: در سوریه نیز خدمات محمد فراتی، شاعر و ادیب سوری، و تلاش استادانی مانند «محمد ألتونجی» و «عیسی العاکوب» شایان توجه بوده و نتایج این تلاشها تا به امروز برای همگان روشن است. این راه ادامه دارد و گروه زبان و ادب فارسی در دانشگاههای حمص، دمشق و لاذقیه فعال است.
وی با اشاره به تأسیس کرسی زبان و ادب فارسی در دانشگاه بغداد در سال ۱۹۶۹ اظهار کرد: تلاشهای زندهیاد حسینعلی محفوظ (دانشآموختۀ مقطع دکتری دانشگاه تهران)، و از شاگردان برجستۀ بدیعالزمان فروزانفر بهجایی رسید که در سال ۱۹۹۴ دانشگاه بغداد دانشجویان زبان فارسی در مقطع کارشناسیارشد و دکتری را پذیرش کرد.
او به تأسیس کرسی زبان و ادب فارسی در سال ۱۹۵۶ از سوی محمد محمدی و نقش وی در تربیت شاگردانی همچون احمد لواسانی اشاره کرد و یادآورشد: انتشار نشریۀ «الدراسات الادبیه» نقش مهمی در معرفی هرچه بیشتر زبان و ادب فارسی در جهان عرب داشت و هم اکنون «دلال عباس»، استاد زبان فارسی این دانشگاه، راه پیشگامان خود را با قدرت ادامه میدهد.
این عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی دربارۀ نقش انقلاب اسلامی در گسترش آموزش زبان عربی در کشور توضیح داد و عنوان کرد: با راهاندازی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در دهۀ ۶۰ شمسی، ایرانیان بیش از پیش با آثار ادبی جهان عرب آشنا شدند و این رویداد باعث تسریع ورود کتابهای عربی به کتابخانهها، مؤسسات و دانشگاهها شد؛ در نتیجه اقبال مترجمان و ناشران برای ترجمه و نشر این آثار در کشور ما دو چندان شد.
استاد اسوار در پایان بر لزوم تقویت و گسترش گفتوگو بین فرهنگ ایرانی و عربی در بستر دین مبین اسلام تأکید کرد و گفت: جغرافیا، ریشهها و اشتراکات فرهنگی عوامل وحدتبخش ملتهای منطقه است.