دوشنبه، هشتم بهمنماه ۱۳۹۷، دکتر غلامعلی حدّاد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، میزبان بهادر عبداللهیف، سفیر ازبکستان در ایران، و ایلدار عسکراف، وابستۀ سفارت ازبکستان در ایران بود.
در ابتدای این دیدار بهادر عبداللهیف در سخنانی اظهار کرد: هدف اصلی این ملاقات تحکیم روابط نهادهای علمی و فرهنگی ازبکستان با بنیاد سعدی است و اینکه ببینیم تا چه اندازه میتوانیم بسترهای این همکاری را فراهم کنیم. ازبکستان کشوری است که از قدیمالایام زبان فارسی در آنجا رایج بوده و این زبان حتی در مدارس آن، تا سال ۱۹۲۰، یعنی سالی که شوروی به آنجا آمد، تدریس میشد. در این کشور شخص فرهیخته و صاحب علمی را پیدا نمیکردید که کتاب حافظ یا بیدل را در منزل نداشته باشد.
وی در ادامه افزود: در حال حاضر در ازبکستان، به همّت رئیس جمهوری، در کشور ما توجه بسیار زیادی به زبان فارسی میشود. ما در آکادمی زبان ازبکستان، دانشگاه شرقشناسی، دانشگاه سمرقند و بخارا نیز زبان فارسی را تدریس میکنیم، زیرا که بیش از نیمی از آثار تاریخی ازبکستان به زبان فارسی نوشته شده است.
وی دربارۀ گنجینۀ نسخ خطی دانشگاه شرقشناسی ازبکستان یادآور شد: نسخ خطی موجود در دانشگاه ابوریحان بیرونی بیشتر به زبان فارسی نوشته شدهاند که این امر موجب میشود که ما توجه خاصی به زبان فارسی داشته باشیم.
در ادامۀ این نشست دکتر حداد عادل در سخنانی اظهار کرد: بین ایران، افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان یک فضا و هوای فرهنگی مشترک وجود دارد که همۀ ما در آن فضا و هوا تنفس میکنیم و این وسیلۀ تحکیم و پیوند ارتباطات تاریخی و امروزی ماست.
وی در ادامه افزود: چه فرهنگستان و چه بنیاد سعدی، هر دو مؤسساتی هستند که میتوانند باعث پیوند بین ایران با ازبکستان باشند و ما از همکاریهای زبانی و ادبی بین ایران و ازبکستان کاملاً استقبال میکنیم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: ازبکستان در تاریخ ادبیات و گذشتۀ ما، یکی از مراکز بزرگ زبان و ادبیات فارسی و همچنین متون دینی و اسلامی بوده است. دو شهر بخارا و سمرقند از جملۀ شهرهای اسطورهای در ادبیات فارسی هستند. ارزیابی من از تاریخ سمرقند و بخارا این است که اگر در غرب عالم اسلام، بغداد مرکز علم و ادب بوده است، در شرق عالم اسلام نیز این دو شهر مرکز علم و ادب شناخته میشدند.
دکتر حداد عادل همچنین اضافه کرد: مسئلۀ زبان فارسی یک مسئلۀ تاریخی و هویتی برای کشور ازبکستان به حساب میآید. در کشوری مثل هندوستان نیز معتبرترین کتب هزار سال اخیر آنها به زبان فارسی نوشته شده است و آنان نیز اگر بخواهند به گذشتۀ خود رجوع کنند باید با زبان فارسی آشنا باشند. به همین ترتیب استادان ازبکی هم برای اینکه بتوانند تاریخ و هویت خود را بشناسند باید به زبان فارسی آشنا باشند. تحولی که در دو ـ سه سال اخیر در ازبکستان بسیار مثبت بوده این اتفاق مبارک است؛ یعنی همین نوع نگاه و بینش آقای میرزایف باعث شد که انجمن روزنامهنگاران منطقه، ایشان را بهعنوان مرد سال انتخاب کنند.
دکتر حداد عادل پس از آن به معرفی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و گروههای پژوهشی آن، و همچنین بنیاد سعدی پرداخت.
بازدید از کتابخانۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مخزن کتابهای چاپ سنگی و نسخ خطی، پایانبخش این دیدار بود. دکتر محمد دبیرمقدم، معاون علمی و پژوهشی فرهنگستان، فرهاد پالیزدار، معاون بینالملل بنیاد سعدی، حسن قریبی، رئیس پژوهشگاه فرهنگ فارسی ـ تاجیکی، خانم خرّمی، مسئول میز تاجیکستان در بنیاد سعدی، آزاده جلالی، کارشناس روابط بینالملل فرهنگستان، و مرتضی قاسمی، مدیر روابطعمومی فرهنگستان، از دیگر حاضران این نشست بودند.