معرفی کتابخانۀ الکترونیکی دکتر حسن ذوالفقاری

برنامه‌ریزی در هر حوزه‌ای از علوم و فنّاوری نیازمند پژوهش است و اولین قدم در جهت تحقق این امر دسترسی به منابع پژوهشی آن حوزه است. در همین راستا پژوهش و برنامه‌ریزی در حوزۀ آموزش زبان و ادبیات فارسی نیازمند نقد و بررسی منابع مختلف از جمله کتا‌ب‌های درسی فارسی است. گروه آموزش فرهنگستان زبان و ادب فارسی باتوجه‌به این نیاز و بر همین اساس در سال ۱۳۹۵ به پیشنهاد زنده‌یاد دکتر حسن ذوالفقاری، مدیر گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی آن زمان، اقدام به جمع‌آوری کتاب‌های درسی فارسی نمود. پس از بررسی‌های اولیه مشاهده شد که عناوین و تعداد این کتاب‌ها نامشخص است و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نیز هیچ فهرستی از این کتاب‌ها در دست ندارد. کتاب‌های درسی فارسی در این سازمان تفکیک موضوعی نشده و این کتاب‌ها در میان کتاب‌هایی با موضوعات گوناگون ناپیدا بود. مشخص شد که بسیاری از این کتاب‌ها در کتابخانۀ سازمان پژوهش یا وجود ندارد یا اگر وجود دارد، چاپ نخست نیست.

برای رفع این مشکل و تهیۀ مجموعه‌ای از این کتاب‌ها، گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، از استادانی که این کتاب‌ها را در کتابخانه‌های شخصی خود داشتند کمک خواست. استادانی همچون: عبدالرحمان صفارپور، غلامرضا ارژنگ، حسن انوری، محمود عابدی، محمد خوانساری، اسماعیل سعادت، یدالله ثمره، محمد سلحشور، هما افضل، عباس سعیدی، ابوالفضل انوشه‌پور، اسفندیار معتمدی، احمد دانشگر، فرزانه پاکزاد، جعفرشجاع کیهانی، احمد معرفت، سیروس پورآذین و زنده‌یاد حسن ذوالفقاری. این استادان باکمال سخاوت کتاب‌های خود را اهدا و به غنای این مجموعه افزودند. افزون بر این، کتابخانه‌هایی چند نظیر کتابخانۀ آیت‌الله‌العظمی بروجردی، کتابخانۀ دبیرستان امام صادق (ع) قم (کتابخانۀ دبیرستان حکیم نظامی سابق)، کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران و … نسخه‌های الکترونیکی کتاب‌های درسی فارسی خود را در اختیار گروه قرار دادند.

کتابخانۀ الکترونیکی که با نام زنده‌یاد دکتر حسن ذوالفقاری زینت یافته است با بیش از هزار نسخه کتاب الکترونیکی درس زبان و ادبیات فارسی (در یکصد سال اخیر) در حال تکمیل و بارگذاری در وبگاه فرهنگستان زبان و ادب فارسی است که به‌زودی دسترسی و استفاده از آن برای پژوهشگران و علاقه‌مندان بیش‌ازپیش میسر خواهد شد.